drony w walce ze smogiem - najczęściej zadawane pytania
Drony stają się coraz bardziej uznanym narzędziem w walce o poprawę jakości powietrza w Polsce. Realizując usługę "Patrol Antysmogowy" często spotykamy się z dużym zainteresowaniem Zamawiających oraz Mieszkańców. W poniższym artykule zawarliśmy odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.
1. Jak przebiegają działania kontrolne z użyciem dronów (BSP)?
W powietrze wzbijają się dwie maszyny. Pierwsza – dron „zwiadowca” - odpowiedzialny jest za bezpieczeństwo oraz efektywność działań - zawisa na wyższym pułapie, obserwując okolicę, dostarczając obraz oraz pewne dane wspomagając pilota pierwszego drona, ujawniając przeszkody, naprowadzając, chroni przed pojawieniem się innego bezzałogowego czy załogowego statku powietrznego, ale też sprawdza, czy w określonym obszarze nie pojawiło się inne źródło zanieczyszczenia, co jest bardzo istotne dla efektywności działań.
Druga wyposażona w system sensorów - MapAIR - podlatuje bezpośrednio do komina. Po trwającym kilka sekund badaniu informacja o wykrytych substancjach trafia na serwer skąd wysyłana jest dalej do uprawnionych osób. Wyniki prezentowane są w przystępnej graficznej oraz liczbowej formie.
W przypadku przekroczenia ustalonych norm na wyświetlaczu pojawia się czytelna informacja, która jest sygnałem do przeprowadzania dalszych czynności przez funkcjonariuszy. Cały proces analizy powietrza daje praktyczne natychmiastowe informacje o potencjalnym zanieczyszczeniu powietrza poprzez spalanie butelek PET, reklamówek, lakierowanego drewna, ogumienia z jednoczesnymi danymi o ilości cząsteczek zawieszonych PM1, PM 2,5 oraz PM 10. Wszystkie informacje o badaniach wraz z parametrami lotu, datą oraz godziną zapisywane są na serwerze w czasie rzeczywistym.
Gdy badanie wykryje spalanie niewłaściwego paliwa, do akcji wkraczają strażnicy lub urzędnicy. Wchodzą do wytypowanego domu weryfikując wskazanie drona, w przypadku uzasadnionych wątpliwości dodatkowo pobierają próbki z paleniska, przy okazji sprawdzając wiek i klasę urządzenia grzewczego (kotła, pieca) pod kątem wymagań uchwały antysmogowej. Następnie próbki trafiają do certyfikowanego laboratorium, z którymi dany urząd/Straż Miejska posiada stosowną umowę.
Te przeprowadza oznaczenie fizykochemiczne zgodnie z metodyką wykrywania nielegalnego spalania lub współspalania odpadów, następnie orzeka, czy spalano odpady.
"Dzięki dronom można wykonać pracę szybciej i taniej. Specjalistycznyc sprzęt pozwala łatwo zmapować obszar kilku dzielnic lub nawet nawet całego miasta."
2. Czym różnią się kontrole z użyciem BSP od działań podejmowanych przez patrol straży?
„Standardowa” kontrola realizowana w zakresie niskiej emisji przez Straże Gminne/Miejskie odbywa się poprzez fizyczne wejście na teren nieruchomości, sprawdzenie źródła ciepła - pieca/kotła pod kątem ewentualnego spalania odpadów lub – w tych obszarach, w których funkcjonuje uchwała antysmogowa - paliw zakazanych. Zaletą takiej kontroli jest niewątpliwie element bezpośredniego ujawnienia wykroczenia, a co za tym idzie sprawnego postępowania mandatowego, pod warunkiem, że strażnik bezpośrednio - gdy został wpuszczony do budynku - ujawnił „naocznie” spalanie odpadów.
Wadą przy tradycyjnych kontrolach jest ich przewidywalność. Wykonując kontrole na danej ulicy od domu do domu, mieszkańcy łamiący prawo mogą zdążyć usunąć dowody wskazujące na spalanie odpadów np. zalewając palenisko wodą, czyszcząc palenisko, popielnik z odpadów. Z każdym pojawieniem się strażnika/ urzędnika u progu kolejnego domu znacząco maleje skuteczność kontroli. Drony pozwalają na ujawnienie przypadków spalania na znacznie większym obszarze, nie ograniczając się tylko do jednej ulicy. Dodatkowo wykorzystanie drona cechuje element zaskoczenia oraz walor działań prewencyjnych związanych z mechanizmem psychologicznym - świadomością ryzyka nieoczekiwanej kontroli - eliminując też poczucie anonimowości przy spalaniu odpadów.
Warto wspomnieć, iż kontrola palenisk wykonywana przez straż miejską metodą tradycyjną umożliwia zbadanie maksymalnie od kilku do kilkudziesięciu punktów podczas jednego dnia pracy, w zależności od ilości zaangażowanych funkcjonariuszy, kontrola z wykorzystaniem BSP umożliwia zbadanie od kilkunastu do kilkuset punktów w ciągu jednej sesji pomiarowej.
Kolejnym argumentem przemawiającym za kontrolami z użyciem BSP jest zawarty w Wojewódzkim Programie Poprawy Powietrza – Plan Działań Krótkoterminowych – a więc wymóg prawny podjęcia określonej ilości kontroli w trakcie ogłoszonego alarmu smogowego. Dron efektywnie pozwala skupić się na tych kominach, które przyczyniły się do wywołania alarmu.
"Ta nowatorska metoda przenosi pomiary zanieczyszczeń na nieosiągalny do tej pory poziom(...)"
3. Na podstawie jakiego przepisu są wykonywane kontrole z użyciem drona?
Podstawą do realizacji misji antysmogowych są przepisy art. 379 Prawo ochrony środowiska oraz art. 9u ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, stąd konieczność wykonywania tych działań przez przeszkolonych, posiadających stosowne imienne upoważnienie strażników miejskich/gminnych lub pracowników urzędów. Osoba kontrolująca jest uprawniona do wstępu, wraz z niezbędnym sprzętem na teren nieruchomości oraz do przeprowadzania badań lub wykonywania innych czynności kontrolnych. Prawo nie wskazuje, jaki konkretnie może być to sprzęt - zarówno drony z sensorami jak i kamery termowizyjne mogą być wykorzystywane do wykrywania szkodliwych substancji, przestarzałych źródeł ciepła. Kamera termowizyjna umożliwia też dostrzeżenie, który z kominów emituje ciepło. Ta nowatorska metoda przenosi pomiary zanieczyszczeń na nieosiągalny do tej pory poziom.
Warto przy tym nadmienić, iż osoby upoważnione do sprawowania funkcji kontrolnych przestrzegania prawa o ochronie środowiska same muszą posiadać odpowiednią wiedzę i umiejętności. Więcej o szkoleniu znajdziesz tutaj: szkolenie Pomiar smogu
"Koszt badania jednego budynku w kierunku podejrzenia spalania odpadów jest znacznie niższy od kosztu badań laboratoryjnych"
4. Czy piloci dronów/ zespoły dronowe, samodzielnie wykonują misje? JAKIE SĄ ZALETY KONTROLI Z UŻYCIEM DRONA (BSP)?
Efektywne wykorzystanie posiadanych zasobów, podejmowanie działań kontrolnych na terenie konkretnej nieruchomości oraz efekt edukacyjny - oto kilka zalet wykorzystania BSP do egzekwowania przepisów o zakazie spalania odpadów oraz zakazanego opału. Metoda ta pozwala z jednej strony na zwiększeniu efektywnych kontroli, z drugiej praktycznie wyeliminować niepotrzebne wejścia do domów tych mieszkańców, którzy nie spalają odpadów co jest niezwykle istotne w dobie obecnej sytuacji związanej z pandemią. Dużą zaletą kontroli przy użyciu dronów jest również brak obowiązku informowania i zapowiadania takich działań. Używanie dronów w wielu przypadkach jest rozwiązaniem tańszym i bardziej ekonomicznym. Koszt badania jednego budynku w kierunku podejrzenia spalania odpadów jest relatywnie niższy od kosztu badań laboratoryjnych z tym, że te ostanie w zależności od metody referencyjnej wykonywane są głownie w akredytowanych laboratoriach wskazują ze 100% pewnością na spalanie odpadów.